ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ
- Μείωση του επιπλέον σωματικού βάρους: 70 – 80 %.
- Βελτίωση ή ίαση του σακχαρώδη διαβήτη: > 83 %.
- Βελτίωση ή θεραπεία της υπέρτασης: 80 %.
- Βελτίωση της δυσλιπιδαιμίας: 60%.
- Βελτίωση ή ίαση του υπνοαπνοϊκού συνδρόμου: 70 – 98 %.
- Βελτίωση της γονιμότητας.
- Βελτίωση της φυσικής κατάστασης και της ικανότητας προς εργασία.
- Σημαντική ανακούφιση του αρθριτικού πόνου.
- Μείωση της πιθανότητας πρόωρου θανάτου: 89%.
ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ
- Δ.Μ.Σ. > 35 με εκδηλωμένα, ήδη, συνοδά προβλήματα (Σακχαρώδη Διαβήτη, Αρθρίτιδα, Υπερλιπιδαιμία κλπ).
- Δ.Μ.Σ. > 40 με ή χωρίς προβλήματα.
- Παραμονή σε αυτόν το Δ.Μ.Σ. για παραπάνω από 5 έτη.
- Αποτυχία απώλειας βάρους με συντηρητικές μεθόδους (διατροφικά προγράμματα με ή χωρίς συμπληρωματική φαρμακευτική αγωγή).
- Απουσία μεταβολικών, ενδοκρινολογικών νοσημάτων, σοβαρών παθήσεων του πεπτικού συστήματος, ηπατικής κίρρωσης.
- Απουσία σοβαρής ψυχικής νόσου κι αποκλεισμός ασθενών με σοβαρές κοινωνικές διαταραχές (κατάχρηση αλκοόλ, ναρκωτικών).
ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ:
ΠΟΣΟΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΠΡΟΣΛΑΒΑΝΩΜΕΝΗΣ ΤΡΟΦΗΣ:
Επιτυγχάνεται με τις ΠΕΡΙΟΡΙΣΤΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ (Γαστρικός Δακτύλιος, Γαστρική Πτύχωση) και με την Κάθετη Γαστροπλαστική δίκην «μανικιού» ή SLEEVE Γαστρεκτομή → ταυτόχρονη μείωση της γρελίνης, μιας νευροορμόνης που ελέγχει το αίσθημα της πείνας, (ΜΙΚΤΗ ΔΡΑΣΗ).
ΠΟΣΟΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ & ΔΥΣΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗ ΘΡΕΠΤΙΚΩΝ ΣΥΣΤΑΤΙΚΩΝ:
Η δυσαπορρόφηση επιτυγχάνεται με διαφόρων τύπων γαστρικές παρακάμψεις (ΓΑΣΤΡΙΚΑ BY-PASS), που είναι και περιοριστικές και δυσαπορροφητικές (μικτές) τεχνικές.
ΟΛΕΣ οι τεχνικές ΔΕΝ ΥΠΟΚΑΘΙΣΤΟΥΝ την ανάγκη μιας ολοκληρωτικής αλλαγής του τρόπου ζωής των ασθενών, με την υιοθέτηση υγιεινής διατροφής και ήπιας άσκησης (τουλάχιστον 40 λεπτά άσκησης / 3 φορές την εβδομάδα). → ΤΡΙΠΛΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ!
ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ
ΓΑΣΤΡΙΚΟΣ ΔΑΚΤΥΛΙΟΣ
- Αποτελεί παλαιά, δοκιμασμένη μέθοδο με καλά αποτελέσματα (σταδιακή απώλεια 60 – 70% του επιπλέον βάρους εντός 2-3 ετών, μικρή χειρουργική παρέμβαση – λαπαροσκοπική τοποθέτηση) και ομαλή μετεγχειρητική πορεία (παραμονή στην κλινική για ένα 24ωρο).
- Απαιτεί πολύ καλή συμμόρφωση στη διατροφική συμπεριφορά μετεγχειρητικά, με την κατανάλωση τροφής πολύ καλά μασημένης και διαμοιρασμένης σε, τουλάχιστον, πέντε γεύματα ανά ημέρα και συγκεκριμένη ποσότητα ανά γεύμα.
- Πρέπει να συνοδεύεται από αλλαγή τρόπου ζωής με ήπια άσκηση και ποιοτικό έλεγχο της τροφής (αποφυγή αναψυκτικών, μαλακών τροφών με υψηλή θερμιδική αξία, γλυκών, αλκοόλ).
- Πλεονεκτεί στη δυνατότητα παρέμβασης, μέσω ρυθμίσεων, και επανεκκίνησης στις περιπτώσεις που ο μεταβολισμός παρουσιάζει μείωση ρυθμού ή πλήρη αναστολή καύσεων (φαινόμενο Cannon ή “switch off” – αντίσταση στην περαιτέρω κινητοποίηση θερμίδων από καύση λίπους).
ΟΙ ΚΥΡΙΟΤΕΡΕΣ ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ ΕΙΝΑΙ:
- α) Αλλαγή της θέσης του δακτυλίου, λόγω κακής μετεγχειρητικής συμπεριφοράς των ασθενών, σε σχέση με το μέρος του στομάχου που περικλείει, με αποτέλεσμα τη γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση γαστρικού περιεχομένου έως την εμφάνιση εμετού και αναγωγών τροφής κατά την κατάκλιση, που μπορούν να οδηγήσουν σε πνευμόνια από εισρόφηση (1 – 3 % των περιπτώσεων).
- β) Διάβρωση του γαστρικού τοιχώματος, λόγω παρατεταμένης παραβίασης της χωρητικότητας του γαστρικού θύλακα η οποία αντιμετωπίζεται με γαστροσκοπική αφαίρεση (0,3 %).
ΓΑΣΤΡΕΚΤΟΜΗ – ΓΑΣΤΡΙΚΟ ΜΑΝΙΚΙ
Ήδη από το 2000, που άρχιζε να εφαρμόζεται η SLEEVE ΓΑΣΤΡΕΚΤΟΜΗ στα πλαίσια της αντιμετώπισης περιστατικών κακοήθους παχυσαρκίας σε δύο στάδια (πρώτα απώλεια κιλών για την βελτίωση του βιολογικού υπόβαθρου του ασθενούς και κατόπιν τελική χειρουργική αντιμετώπιση με παρακαμπτήρια τεχνική), έδειξε σημαντικά πλεονεκτήματα και γρήγορα καθιερώθηκε σαν ολοκληρωμένη τεχνική με υψηλό δείκτη αποτελεσματικότητας (απώλεια του ~ 70 – 80% του υπερβαίνοντος βάρους). Ο χειρουργος παχυσαρκίας την κάνει λαπαροσκοπικά και κατατάσσεται, σαν κάθε λαπαροσκοπική επέμβαση, στις «χαμηλής θνησιμότητας» χειρουργικές μεθόδους (0,5-1% θνησιμότητα). Πρόκειται για την κάθετη, επιμήκη εκτομή του στομάχου, που μειώνει τη χωρητικότητά του κατά 75%.
Το τμήμα του αφαιρεθέντος στομάχου περιλαμβάνει και το γαστρικό θόλο, όπου βρίσκονται οι υποδοχείς τάσης υπεύθυνοι για την έκκριση της γρελίνης, μιας νευροορμόνης που ρυθμίζει την εγκεφαλική αντίληψη του αισθήματος της πείνας.
Την επέμβαση συνοδεύει η παραμονή στο Νοσοκομείο για 3 – 4 ημέρες και η τοποθέτηση παροχέτευσης, που παραμένει έως και 2 εβδομάδες, ανάλογα του περιεχομένου της.
ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ:
Δε διαφοροποιούνται από τις ενδείξεις της Βαριατρικής Χειρουργικής και αφορούν όλες τις κατηγορίες παχύσαρκων ασθενών (βλ. κατηγοριοποίηση κατά Δ.Μ.Σ.), πάντα κατόπιν ενημέρωσης και σύμφωνης γνώμης τους και με γνώμονα τη διάθεση συμμόρφωσης του κάθε ασθενή στις μετεγχειρητικές απαιτήσεις της τεχνικής.
ΜΕΤΕΓΧΕΙΡΗΤΙΚΕΣ ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ:
Οι επιπλοκές κάθε χειρουργικής επέμβασης διακρίνονται σε ΠΡΩΪΜΕΣ (διεγχειρητικές και μετεγχειρητικές) και ΑΠΩΤΕΡΕΣ (συμπεριφοριστικές).
Όσον αφορά τη SLEEVE Γαστρεκτομή στις πρώτες ανήκουν η αιμορραγία (διεγχειρητικά ή άμεσα μετεγχειρητικά, 1-3% συχνότητα), η άμεση διαφυγή από τη γραμμή συρραφής (99% εντός της πρώτης εβδομάδας, 1-3% συχνότητα όταν γίνεται σαν πρώτη βαριατρική επέμβαση). Στις δεύτερες ανήκει η διαφυγή μετά από διάτρηση του στομάχου, που μπορεί να γίνει αντιληπτή με έντονη συμπτωματολογία από την κοιλιά (πόνος ΑΡ. υποχονδρίου, πυρετός, λευκοκυττάρωση έως οξεία χειρουργική κοιλία).
Άλλη απώτερη επιπλοκή είναι η στένωση σε κάποιο σημείο της γραμμής συρραφής, που αντιμετωπίζεται ενδοσκοπικά ή λαπαροσκοπικά.
Σε περίπτωση διαφυγής παρατείνεται η παραμονή του ασθενούς στο νοσοκομείο για αντιμετώπιση με συντηρητική αγωγή ή και επανεπέμβαση εφόσον κριθεί σκόπιμο.
Το ποσοστό των διαφυγών αυξάνεται στις περιπτώσεις επανεπέμβασης και μπορεί να φτάσει το 8-10%.
Η μετεγχειρητική πορεία (τους πρώτους 2 μήνες) είναι σημαντική προς αποφυγή των ανωτέρω και απαιτεί την προσεκτική συμμετοχή του ασθενούς και συνοδεύεται από τη λήψη αντιόξινων.
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ
Τα συμπτώματα που έχουν σχέση ή επιτείνονται από την επέμβαση, είναι η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, η γρήγορη κένωση του στομάχου (σπανιότερα από τα γαστρικά by-pass, που μπορεί να συνοδεύεται από κρίση υπογλυκαιμίας με εφίδρωση και ναυτία, το λεγόμενο σύνδρομο dumping και συνδέεται με την κατανάλωση τροφών υψηλού γλυκαιμικού δείκτη) και αίσθημα δυσφαγίας, τα οποία υποχωρούν μετά το πρώτο 15μερο.
ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ: Καλή μετεγχειρητική συμπεριφορά των ασθενών, λήψη αντιόξινων φαρμάκων το πρώτο 2μηνο.
ΓΑΣΤΡΙΚΟ ΒY– PASS, ΜINI GASTRIC BY – PASS, ΧΟΛΟΠΑΓΚΡΕΑΤΙΚΗ ΠΑΡΑΚΑΜΨΗ
Πρόκειται για επεμβάσεις που βρίσκονται στην κορυφή της πυραμίδας της Βαριατρικής Χειρουργικής και επιτυγχάνουν την απώλεια βάρους με διπλή δράση: μειώνοντας και τη χωρητικότητα του στομάχου (περιορισμός ποσότητας τροφής ανά γεύμα) και το συνολικό μήκος του λεπτού εντέρου που απορροφά τα θρεπτικά συστατικά (δυσαπορρόφηση).
- Η περιοριστική συνιστώσα της επέμβασης επιτυγχάνεται με την τοποθέτηση γαστρικού δακτυλίου, με την επιμήκη κάθετη γαστρεκτομή (γαστρικό μανίκι) ή με τη δημιουργία νέου μικρού γαστρικού θύλακα και τη δημιουργία μιας γαστρεντεροαναστόμωσης (by-pass).
- Η δυσαπορροφητική συνιστώσα επιτυγχάνεται με την αναδιάταξη του λεπτού εντέρου κατευθύνοντας τα χολοπαγκρεατικά ένζυμα, απαραίτητα για την πέψη, σε μικρότερο σε μήκος τμήμα του λεπτού εντέρου και μειώνοντας την απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών.
ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ: Παρέχει την υψηλότερη αποτελεσματικότητα όσον αφορά στην απώλεια βάρους.
ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ: Πιθανή ανάγκη λήψης συμπληρωμάτων διατροφής (έλλειψη λιποδιαλυτών βιταμινών A,D,E,K, βιταμίνης Β12, ασβεστίου, σιδήρου κ.α.).
ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ: Διαφυγή από το στομάχι ή το έντερο, που αντιμετωπίζονται συντηρητικά με παράταση νοσηλείας του ασθενή.
