Καρκίνος Μαστού

Οι παθήσεις του μαστού αποτελούν σημαντικό ιατρικό θέμα στην εποχή μας αφού αφορούν σχεδόν το 50% του πληθυσμού. Ιδιαίτερα ο Καρκίνος Μαστού αυξάνεται με γρήγορους ρυθμούς, πλησιάζοντας τις 6.000 νέες περιπτώσεις ετησίως στη χώρα μας, κατέχοντας την πρώτη θέση μεταξύ των γυναικολογικών καρκίνων (24%) και αποτελώντας τη συχνότερη αιτία θανάτου γυναικών ηλικίας από 45 έως 60 ετών (1.500 θάνατοι ετησίως). Ωστόσο, ο Καρκίνος Μαστού είναι μια νόσος, που θεραπεύεται σε σημαντικό βαθμό, εάν διαγνωστεί εγκαίρως: ο έλεγχος των παραγόντων κινδύνου και ο προληπτικός έλεγχος συντελούν στη μείωση της πιθανότητα θανάτου της ασθενούς κατά 25%!

ΚΑΡΚΊΝΟΣ ΜΑΣΤΟΎ ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ

Ο καρκίνος  μαστού είναι ο πιο συχνός καρκίνος στις γυναίκες. Πρόκειται για έναν από τους αρχαιότερους καρκίνους: οι παλαιότερες αναφορές υπάρχουν στην αρχαία Αίγυπτο περίπου το 1.600 π.Χ., ενώ κατά τα βυζαντινά χρόνια η αυτοκράτειρα Θεοδώρα, σύζυγος του Ιουστινιανού, πιθανώς απεβίωσε από τη νόσο. Είναι ο συχνότερος τύπος γυναικείου καρκίνου στο δυτικό κόσμο. Μία στις οκτώ γυναίκες προσβάλλεται από τη νόσο ή, διαφορετικά, το 13% του γυναικείου πληθυσμού θα νοσήσει κατά τη διάρκεια της ζωής του. Είναι το συχνότερο κακόηθες γυναικολογικό νεόπλασμα (24%) και η συχνότερη αιτία θανάτου γυναικών 45-60 ετών: ο κίνδυνος εμφάνισης αφορά, λιγότερο ή περισσότερο, όλες τις ηλικίες από 20-90 ετών, αυξάνεται με την πάροδο του χρόνου, ενώ τετραπλασιάζεται μετά την εμμηνόπαυση! Δυστυχώς όμως το 25% των περιπτώσεων αφορά νέες γυναίκες < 45 ετών και είναι ο συχνότερος τύπος καρκίνου κατά την εγκυμοσύνη και το θηλασμό. Στην Ελλάδα κάθε χρόνο έχουμε περίπου 4.500 νέα κρούσματα αυτής της κακοήθειας και 1.500 θανάτους: κάθε δυόμισι ώρες διαγιγνώσκεται ένα νέο περιστατικό και κάθε έξι ώρες μια γυναίκα πεθαίνει από τη νόσο. Ο καρκίνος του μαστού είναι μια νόσος που θεραπεύεται σε σημαντικό βαθμό εάν διαγνωστεί εγκαίρως: ο προσυμπτωματικός έλεγχος μπορεί να μειώσει την πιθανότητα θανάτου από τη νόσο κατά 25%!

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ – ΠΡΟΔΙΑΘΕΣΗ

α) ηλικία: 80% των περιπτώσεων αφορά γυναίκες > 50 ετών, ενώ μία στις 100 περιπτώσεις αφορά άνδρα 60-70 ετών μ’ επιθετικότερη πορεία! β) ατομικό ιστορικό: καρκίνος μαστού στον ένα μαστό συνεπάγεται αυξημένο κίνδυνο και στον άλλο μαστό. γ) οικογενειακό ιστορικό: η ύπαρξη σε συγγενείς α’ βαθμού (μητέρα, αδελφή, κόρη) καρκίνου του μαστού ή των ωοθηκών. δ) γενετική προδιάθεση: 5-10% των καρκίνων του μαστού είναι κληρονομικοί (95% διαπιστωμένες μεταλλάξεις των ογκογονιδίων BRCA1 & BRCA2). ε) ορμονικό ιστορικό: πρώιμη εμμηναρχή & όψιμη εμμηνόπαυση, ηλικία γέννησης του πρώτου παιδιού (σε μεγαλύτερες ηλικίες η τεκνοποίηση συνεπάγεται μεγαλύτερο κίνδυνο), θεραπευτική λήψη ορμονών (οιστρογόνων & προγεστερόνης) για διάστημα > των 4 ετών, ινοκυστική μαστοπάθεια, αντισυλληπτικά χάπια (αν και η αύξηση του κινδύνου είναι μικρή εάν η χρήση είναι σύντομης διάρκειας). στ) ανθρωπομετρικοί παράγοντες: το υψηλό ανάστημα, λευκή φυλή, μεγάλο αδενικό στοιχείο στους μαστούς, παχυσαρκία μετεμμηνοπαυσιακών γυναικών (με ιδιαίτερη πρόσληψη λίπους στο άνω μέρος του σώματος). ζ) περιβαλλοντικοί παράγοντες: έκθεση σε ακτινοβολία, αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ, κάπνισμα.

ΣΗΜΕΙΑ & ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ

Το πιο σύνηθες προειδοποιητικό σημείο που δείχνει ο καρκίνος  μαστού είναι ένα συμπαγές ογκίδιο, συνήθως καθηλωμένο, ή μια περιοχή σκληρίας, που μπορεί να πονάει ή όχι. Άλλα σημεία είναι τα παρακάτω: α) Έκκριση ορώδους, σκουρόχρωμου ή αιμορραγικού υγρού από τη θηλή. β) Εισολκή θηλής (να είναι στραμμένη προς τα μέσα και καθηλωμένη). γ) Το δέρμα πάνω από τον όγκο να μοιάζει με φλοιό πορτοκαλιού ή να παρουσιάζει εσοχές (κοιλότητες) σε περιοχές εξάπλωσης του όγκου. δ) Αλλαγή στο σχήμα ή στο περίγραμμα του μαστού (εκτός, φυσικά, των γνωστών διαφοροποιήσεων κατά την εγκυμοσύνη, την περίοδο ή την ύπαρξη κύστεων, αδενωμάτων κ. α.).

ΠΡΩΤΟΓΕΝΗΣ ΠΡΟΛΗΨΗ – ΤΡΟΠΟΣ ΖΩΗΣ

α) Περιορίστε την κατανάλωση αλκοόλ σε λιγότερο από 2 ποτά την ημέρα (μέχρι 2 ποτήρια κόκκινο κρασί ημερησίως έχουν προστατευτική δράση). β) Διατηρήστε ένα φυσιολογικό βάρος, ιδίως μετά την εμμηνόπαυση & ασκηθείτε τουλάχιστον 30’ τις 3 – 4 ημέρες την εβδομάδα. γ) Καταναλώνετε τρόφιμα υψηλής περιεκτικότητας φυτικών ινών (φρέσκα φρούτα, λαχανικά, δημητριακά), χρησιμοποιείτε ελαιόλαδο (το ελαϊκό οξύ φαίνεται ότι καταστέλλει τη δράση του σημαντικότερου ογκογονιδίου του μαστού!).

ΔΕΥΤΕΡΟΓΕΝΗΣ ΠΡΟΛΗΨΗ – ΕΛΕΓΧΟΣ

α) Μηνιαία αυτοψηλάφηση των μαστών την 7η-10η ημέρα από την έναρξη της περιόδου! β) Μετά το 20^ο έτος: Ετήσια εξέταση των μαστών από εξειδικευμένο Χειρουργό Μαστού. γ) Γυναίκες 35-39 ετών: Μαστογραφία αναφοράς (για συγκριτικούς λόγους), εξέταση μαστών ανά έτος από εξειδικευμένο Χειρουργό Μαστού, αυτοψηλάφηση μαστών κάθε μήνα. δ) Γυναίκες 39 – 49 ετών: μαστογραφία κάθε 1- 2 έτη, κλινική εξέταση ανά έτος, αυτοψηλάφηση κάθε μήνα. ε) Γυναίκες > 49 ετών: μαστογραφία ανά έτος, κλινική εξέταση ανά 6μηνο, αυτοψηλάφηση κάθε μήνα. στ) Απευθυνθείτε άμεσα σε Xειρουργό Mαστού εφόσον:

• ανακαλύψετε κάποιο ογκίδιο
• εντοπίσετε κάποιο από τα παραπάνω προειδοποιητικά σημεία και, ιδιαίτερα, αν επιμένουν μετά από μια περίοδο ή αλλάζουν την εμφάνιση του μαστού.

ΑΝΑΛΟΓΑ ΜΕ ΤΗΝ ΥΠΑΡΞΗ ΕΝΟΣ Ή ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΩΝ ΠΑΡΑΓΟΝΤΩΝ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΥΠΑΡΞΕΙ ΒΡΑΧΥΝΣΗ ΤΩΝ ΜΕΣΟΕΞΕΤΑΣΤΙΚΩΝ ΠΕΡΙΟΔΩΝ!